اثر کاربرد کودهای نانو کلات روی و نانو فسفر بر برخی خصوصیات مرفوفیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه سالیکورنیا اروپایی تحت تاثیر مقادیر مختلف شوری

خاکهای شور در بیش از 100 کشور جهان وجود دارند. گیاهان مقاوم به شوری نقش مهمی در توسعه کشاورزی شور زیست دارند. کشاورزی شور زیست موجب کاهش فشار بر منابع محدود آب شیرین میشود. برای بررسی اثر محلول پاشی نانو ذرات کلات روی و نانوذرات فسفر تحت شرایط مختلف شوری بر تنظیم کننده های اسمزی، رنگیزه های فتوسنتزی، محتوای نسبی آب و عناصر غذایی و عملکردی بخش هوایی سالیکورنیای اروپایی، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال زراعی ۱۳۹۹ – ۱۴۰۰ در گلخانه دانشکده ابوریحان (دانشگاه تهران) در چهار تکرار انجام شد. هدف این آزمایش تعیین مناسبترین میزان مصرف عناصر غذایی برای مقابله هرچه بهتر گیاه سالیکورنیا تحت شرایط مختلف شوری بود. عوامل آزمایش شامل، عامل اول شرایط مختلف شوری (تیمار شوری) در سطحهای شاهد (آب معمولی)، 200، 400 و 600 میلی مولار (کلرید سدیم) و عامل دوم 4 سطح کود نانو کلات روی (صفر، 1، 2و 3 گرم در لیتر) که به صورت پودری و قابل حل در آب بود و به صورت محلول پاشی مورد استفاده قرار گرفت و عامل سوم نیز 3 سطح نانو کود فسفر در غلظتهای (صفر، 2 و 4 گرم در لیتر) و به صورت پودر و قابل حل در آب بود و به صورت محلولپاشی در مرحله 6 تا 8 برگی به مدت 8 ماه صورت گرفت. اثرات سه گانه متقابل بین نانو ذرات روی، فسفر و شوری بر کلروفیل a، عناصر غذایی (روی و سدیم) بخش هوایی معنی دار شد. و بر سایر صفات معنی دار نبود. بیشترین مقادیر عنصر روی در استفاده 1 گرم در لیتر نانو روی و عدم کاربرد نانو فسفر و شوری 400 میلی مولار و کمترین مقادیر عنصر روی در استفاده 2 گرم در لیتر نانو روی و2 گرم در لیتر نانو فسفر و شوری 200 میلی‌مولار بود. بیشترین مقادیر کلروفیل a در استفاده 2 گرم در لیتر نانو روی و4 گرم در لیتر نانو فسفر و عدم کاربرد شوری و کمترین مقادیر کلروفیل a در استفاده 2 گرم در لیتر نانو روی و 4 گرم در لیتر نانو فسفر و شوری 600 میلی‌مولار بود، بیشترین مقادیر سدیم در استفاده 1 گرم در لیتر نانو روی و 4 گرم در لیتر نانو فسفر و شوری 600 میلی‌مولار و کمترین مقادیر سدیم در استفاده 2 گرم در لیتر نانو روی و عدم کاربرد نانو فسفر و عدم کاربرد شوری بود، نتایج همچنین نشان داد که اثر دوگانه فسفر و شوری بر صفات تعداد شاخه‌های فرعی و پروتئین معنی‌دار شد. اثر روی و فسفر بر صفات پتانسیل اسمزی و محتوای نسبی آب معنی‌دار شد. نتایج این تحقیق با تایید این مطلب نشان داد گیاه سالیکورنیا اروپایی بطور معنی‌داری در غلظت 200 میلی‌مولار بر لیتر افزایش رشد داشت، و تمامی شاخصه‌های رشدی و عملکردی مانند وزن تر، وزن خشک وارتفاع، عملکرد دانه گیاه افزایش پیدا کرد.